βλαστός

βλαστός
I
Επώνυμο λογίων, από διάφορες περιόδους της ελληνικής ιστορίας, κυρίως κρητικής καταγωγής.
1. Αλέξανδρος (1816 – 1844). Γιατρός από τη Χίο. Το 1822 κατέφυγε στην Τεργέστη για να αποφύγει τους διωγμούς των Τούρκων. Ο ίδιος σπούδασε ιατρική στη Βιέννη και άσκησε το επάγγελμά του στο Λιβόρνο της Ιταλίας, όπου παρέμεινε έως τον θάνατό του. Έγραψε πολλές επιστημονικές μελέτες, καθώς και τα Χιακά,και μετέφρασε πολλά ξένα ιατρικά συγγράμματα.
2. Αντώνιος (1572 – 1600). Φιλόλογος και νομικός από την Κρήτη. Υπήρξε μία από τις επιφανέστερες επιστημονικές φυσιογνωμίες της εποχής του.
3. Αριστείδης (19ος αι.). Θεατρικός συγγραφέας από τα Σφακιά της Κρήτης. Έγραψε, μεταξύ άλλων, την κωμωδία Από γαμπρός συμπέθερος (Αθήνα, 1884).
4. Γεώργιος (17ος αι.). Λόγιος από το Ρέθυμνο. Σπούδασε στην Πάντοβα. Οι πληροφορίες για τη ζωή του είναι ελάχιστες, χαρακτηρίζεται όμως ως ένας από τους πιο αξιόλογους Έλληνες λογίους της εποχής του.
5. Ιωάννης (14ος αι.). Δεν είναι γνωστός ο τόπος της καταγωγής του, έζησε όμως στην Κορώνη και ήταν ένας από τους γνωστότερους λογίους της εποχής του στην Πελοπόννησο.
6. Μελέτιος (τέλη 16ου – αρχές 17ου αι.). Ιεροκήρυκας και επιγραμματοποιός, που έζησε κυρίως στον Χάνδακα (Ηράκλειο Κρήτης). Δίδαξε στο τοπικό μετόχι του Σινά και μεταξύ των μαθητών του ήταν και ο Κύριλλος Λούκαρις. Ο Β. διατηρούσε αλληλογραφία με τον Μελέτιο Πηγά και τον Μάξιμο Μαργούνιο.
7. Μιχαήλ (17ος αι.). Λόγιος από την Κρήτη. Από τα κείμενά του σώθηκαν μόνο μερικές επιστολές.
8. Νικόλαος. Βλ. λ. Βλαστός, Νικόλαος.
9. Παλάσσιος Γ. (19ος αι.). Ποιητής που έγραψε στη δημοτική και διακρίθηκε για το λεπτό λυρικό του ύφος.
10. Παύλος (1836 – ;). Λαογράφος από το Ρέθυμνο. Ήταν καθηγητής της βυζαντινής μουσικής και με την ιδιότητά του αυτή συνέλαβε την ιδέα της συλλογής των δημοτικών τραγουδιών της Κρήτης. Ασχολήθηκε αργότερα με το εμπόριο και διετέλεσε επίσης βουλευτής Αμαρίου. Ο Β. συγκέντρωσε άφθονο λαογραφικό υλικό και έγραψε πλήθος λαογραφικών μελετών, που δημοσιεύτηκαν κυρίως στις τοπικές εφημερίδες της Κρήτης. Σε ιδιαίτερο τόμο τύπωσε τον Γάμο εν Κρήτη,λαογραφική μελέτη με αναφορά σε ιστορικά στοιχεία.
11. Πέτρος (Καλκούτα 1879 – Λίβερπουλ 1941). Λόγιος από τη Χίο. Έζησε κυρίως στην Αγγλία. Γνωστός ως Έρμονας, από τις στήλες της πρώτης περιόδου του περιοδικού Νουμάς (1903-8), διακρίθηκε στους γλωσσικούς αγώνες ως μαχητικός δημοτικιστής. Μερικά από τα πρώτα του έργα ήταν: Της ζωής (1904), Η Αργώ (1905), Στον ίσκιο της συκιάς (1908), Φυσική (μετάφραση, 1912) και η συλλογή ταξιδιωτικών εντυπώσεων και μελετών με τον τίτλο Κριτικά ταξίδια (1917). Σε μερικά από αυτά, και προπάντων στη μελέτη με τον τίτλο Φυλή, φαίνεται θερμός θιασώτης των φιλοσοφικών ιδεών του Νίτσε. Από τα τελευταία έργα του αξιομνημόνευτο είναι το πρωτότυπο και χρήσιμο λεξικό Συνώνυμα και συγγενικά (1931).
II
Επώνυμο εθνικών αγωνιστών, από διάφορες περιόδους της ελληνικής ιστορίας.
1. Γεώργιος (19ος αι.). Αγωνιστής του 1821, από την Άνδρο. Προσέφερε όλη την περιουσία του στον Αγώνα. Οπλαρχηγός σώματος συμπατριωτών του, τους οποίους συντηρούσε ο ίδιος, πολέμησε στη Χίο, στην Κάρυστο, στην Ακρόπολη της Αθήνας και σε άλλες επιχειρήσεις.
2. Εμμανουήλ (1798 – 1823). Αγωνιστής του 1821, από την Κρήτη. Διετέλεσε δάσκαλος στη Χίο. Μετά τη σφαγή της Χίου πήγε στο Άργος, όπου πολέμησε κατά των Τούρκων. Πήρε επίσης μέρος στην άλωση του Παλαμηδίου. Ο Ε. πήγε μετά στην Κρήτη όπου έλαβε μέρος σε πολλές μάχες και σκοτώθηκε πολεμώντας στο Μονοφάτσι.
3. Ευστάθιος (19ος αι.). Αγωνιστής του 1821, από τη Ζάκυνθο. Συμμετείχε ως πλοίαρχος σε επιχειρήσεις της Αττικής και της Πελοποννήσου.
4. Ιωάννης (1842 – 1907). Αγωνιστής της Κρητικής επανάστασης του 1856, από το Ρέθυμνο. Διετέλεσε αντιπρόσωπος της ιδιαίτερης πατρίδας του στη Χαλέπα. Μετά την ίδρυση της Κρητικής Πολιτείας έγινε βουλευτής του Αμαρίου.
5. Ιωάννης ή Ζουάνος (τέλη 18ου – αρχές 19ου αι.). Αγωνιστής του 1821, από το Βυζάρι του Ρεθύμνου. Αρχικά υπηρέτησε στον αυστριακό στρατό και, αργότερα, στον γαλλικό. Μετά την πτώση του Ναπολέοντα γύρισε στην Κρήτη και πήρε μέρος στον εθνικό Αγώνα. Έπεσε όμως στα χέρια των Τούρκων και απαγχονίστηκε.
6. Μιχαήλ (19ος αι.). Αγωνιστής του 1821, από την Κωνσταντινούπολη. Όταν εκδηλώθηκε η Επανάσταση, κατατάχθηκε στον Ιερό Λόχο και πήρε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις.
7. Σήφης (15ος αι.). Αγωνιστής της Κρητικής επανάστασης κατά των Ενετών. Υπήρξε οργανωτής και ηγέτης της κρητικής συνωμοσίας, που με κέντρο το Ρέθυμνο στράφηκε το 1453-54 εναντίον των Ενετών. Ένα από τα σημαντικότερα κίνητρα της συνωμοσίας υπήρξε η αντίδραση των Κρητικών εναντίον των ενωτικών τάσεων μερίδας της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τις οποίες υποστήριζε η Βενετία. Το κίνημα καταπνίγηκε ύστερα από προδοσία και ο Β. εκτελέστηκε από τους Βενετούς.
III
Επώνυμο Κρητικών ζωγράφων.
1. Ιωάννης (τέλη 16ου αι.). Καταγόταν από το Ρέθυμνο και εργάστηκε στη Βενετία, όπου ιχνογράφησε ψηφιδωτά στην ελληνική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Επίσης, ήταν ιερέας.
2. Ιωάννης ο Μπουνιαλέτος (17ος αι.). Καταγόταν από την Κρήτη και ήταν μαθητής του Εμμανουήλ Τζάνε Μπουνιαλή και, αργότερα, βοηθός του. Πήγε μάλιστα μαζί του στη Βενετία. Επονομάστηκε Μπουνιαλέτος, επειδή μιμήθηκε τη ζωγραφική τεχνοτροπία του δασκάλου του.
* * *
ο (AM βλαστός, Α και βλαστόν, το)
1. ο κυλινδρικός, ραβδόμορφος άξονας, ο οποίος φέρει τα φύλλα και τα συνδέει με τις ρίζες
2. κλώνος φυτού, κλαδί
3. γέννημα, τέκνο
αρχ.
1. (για ζώα) γόνος, σπέρμα
2. βλάστηση.
[ΕΤΥΜΟΛ. Υποχωρητικός σχηματισμός από το ρ. βλαστάνω].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • βλαστός — shoot masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • βλαστός — ο 1. το τμήμα του φυτού που ανήκει στον άξονά του, βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια της γης και φέρει τα κλαδιά και τα φύλλα: Σε λίγες μέρες οι αμυγδαλιές θα βγάλουν βλαστούς. 2. το βλαστάρι. 3. μτφ., το παιδί, ο απόγονος: Είναι βλαστός… …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • Βλαστός, Νικόλαος — (15ος αι.). Εκδότης, τυπογράφος και καλλιγράφος από το Ρέθυμνο, πρωτοπόρος της ελληνικής τυπογραφίας. Ο Β. πήγε στη Βενετία όπου, μεταξύ 1480 και 1500, εργάστηκε ως καλλιγράφος συνεταιρικά με τον λόγιο συμπατριώτη του Ζαχαρία Καλλέργη, με τον… …   Dictionary of Greek

  • κλαδώδιο ή φυλλοκλάδιο — Βλαστός με τη μορφή φύλλου, δηλαδή πράσινος, διαπλατυσμένος και συχνά ωοειδής ή επιμήκης. Τα κ. φέρονται από φυτά που δεν έχουν πραγματικά φύλλα και επιτελούν τη λειτουργία της φωτοσύνθεσης λόγω της χλωροφύλλης που περιέχουν. Χαρακτηριστικό… …   Dictionary of Greek

  • βλαστοί — βλαστός shoot masc nom/voc pl βλαστόω pres subj mp 2nd sg βλαστόω pres ind mp 2nd sg βλαστόω pres subj act 3rd sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • βλαστούς — βλαστός shoot masc acc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • βλαστέ — βλαστός shoot masc voc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • κόρμος — Το φυτικό σώμα των κορμοφύτων, το οποίο περιλαμβάνει τη ρίζα, τον βλαστό και τα φύλλα. Η ρίζα στηρίζει το φυτό στο υπόστρωμα και του παρέχει νερό και θρεπτικά συστατικά, ο βλαστός φέρει τα φύλλα, τα άνθη και τους καρπούς, ενώ τα φύλλα, τέλος,… …   Dictionary of Greek

  • κορμός — Το φυτικό σώμα των κορμοφύτων, το οποίο περιλαμβάνει τη ρίζα, τον βλαστό και τα φύλλα. Η ρίζα στηρίζει το φυτό στο υπόστρωμα και του παρέχει νερό και θρεπτικά συστατικά, ο βλαστός φέρει τα φύλλα, τα άνθη και τους καρπούς, ενώ τα φύλλα, τέλος,… …   Dictionary of Greek

  • ιερόβλαστος — ἱερόβλαστος, ον (Μ) (για τη ράβδο τού Ααρών) αυτή που βλάστησε από ιερή ρίζα. [ΕΤΥΜΟΛ. < ιερ(ο) * + βλαστός (< βλαστός), πρβλ. αρτί βλαστος, οψί βλαστος] …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”